Hiểu được tầm quan trọng của tiếng Anh đối với tương lai của con cái, nhiều bậc phụ huynh sẵn lòng đầu tư, tạo mọi điều kiện để con được học tiếng Anh ở những môi trường tốt nhất. Tuy nhiên, nhiều cha mẹ băn khoăn không biết thời điểm nào là lý tưởng để trẻ bắt đầu học tiếng Anh?
Nhiều ý kiến khuyên các bậc phụ huynh nên cho con bắt đầu học tiếng Anh càng sớm càng tốt. Có phụ huynh lại lo rằng việc cho trẻ học tiếng Anh từ mẫu giáo là quá sớm, sẽ khiến trẻ có cảm giác bị ‘nhồi nhét’ và sau này sẽ ‘sợ’ học. Cũng có ý kiến cho rằng, học tiếng Anh khi chưa thành thạo tiếng mẹ đẻ sẽ làm trẻ bị ‘loạn’ ngôn ngữ và dẫn tới hậu quả là chậm phát triển tiếng Việt. Vậy, đâu là thời điểm thích hợp nhất để trẻ bắt đầu học ngoại ngữ?
Qua tuổi mẫu giáo là quá muộn?!
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng từ 4 tuổi trở đi, việc học ngoại ngữ không những không gây ra những ảnh hưởng tiêu cực tới việc học và sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ mà ngược lại, trẻ học ngoại ngữ sớm sẽ có nhận thức tốt hơn về âm và ngữ điệu của ngôn ngữ. Nghiên cứu của giáo sư Pascual-Leone của trường Đại học Harvard cho thấy, trẻ càng nhỏ thì khả năng bắt chước phát âm và ngữ điệu càng tốt. Ở giai đoạn này, não trẻ sẵn sàng đón nhận những âm thanh mới. Do đó, nếu ngay từ đầu, trẻ được làm quen với âm điệu, ngữ điệu bản ngữ từ sớm, đặc biệt thông qua phương pháp học phonics (đánh vần), trẻ sẽ có khả năng nói tiếng Anh chuẩn như người bản ngữ. Một lợi ích khác của việc cho trẻ học theo phương pháp phonics chính là trẻ sẽ có khả năng học đọc và viết một cách nhanh nhất và chính xác nhất do các em có thể đánh vần từng âm rồi ghép lại với nhau để có thể đánh vần cả một từ giống như trong cách đánh vần tiếng Việt. Cách đánh vần này giúp trẻ nhận biết từ tốt hơn, học từ nhanh hơn. Tương tự như vậy, nếu trẻ được học viết thì sẽ biết cách so sánh một cách tự nhiên giữa hệ thống chữ viết của hai ngôn ngữ, mà không hề bị lẫn lộn như nhiều người vẫn lầm tưởng.
Còn việc trẻ có cảm thấy bị áp lực hay không tùy thuộc rất nhiều vào môi trường học tập của các em. Nếu các phụ huynh và thầy cô ép các em học nhiều trong khoảng thời gian ngắn hay đặt mục tiêu cao cho các em, các em sẽ cảm thấy bị áp lực tâm lý. Khác với người lớn, trẻ nhỏ học ngoại ngữ một cách rất tự nhiên, không cố gắng hay gò ép, rất giống với cách các em tiếp thu ngôn ngữ mẹ đẻ. Cách tốt nhất để trẻ học tiếng Anh một cách hiệu quả là thông qua các hoạt động “học mà chơi – chơi mà học”. Giờ học tiếng Anh được tổ chức dưới hình thức các trò chơi, hoạt động giao tiếp, âm nhạc, kể chuyện sẽ tạo cho trẻ một môi trường thoải mái, tự tin để tiếp nhận ngôn ngữ một cách tự nhiên. Vì ở độ tuổi này trẻ chưa có ý thức về bản thân, nên các em sẵn sàng tiếp thu và sử dụng một ngôn ngữ mới mà không sợ mắc lỗi hay cảm thấy ngượng và xấu hổ như người lớn hay các anh chị lớn hơn.
Vô số lợi ích ngoài ngôn ngữ
Việc học ngoại ngữ sớm không chỉ mang lại những lợi ích về mặt ngôn ngữ mà cả về tư duy. Các nghiên cứu tại trường Đại học Harvard đã khẳng định rằng việc học thêm một ngôn ngữ nữa ngoài tiếng mẹ đẻ sẽ giúp phát triển tư duy phản biện, khả năng sáng tạo và linh hoạt ở não của trẻ nhỏ. Những học sinh biết ngoại ngữ thường có điểm số môn toán và ngôn ngữ cao hơn so với các bạn không học ngoại ngữ. Các nghiên cứu tại Đại học Cornell cũng cho thấy những trẻ em biết ngoại ngữ có khả năng tập trung tốt hơn những em không biết ngoại ngữ. Não bộ, giống như những cơ bắp khác trong cơ thể, sẽ hoạt động tốt hơn nếu được luyện tập thường xuyên. Khi học ngoại ngữ, người học phải liên tục ghi nhớ các quy tắc và từ vựng, giúp cơ não phát triển.
Ngoài ra, dạy tiếng anh cho trẻ em từ sớm thường dễ cảm thông, chia sẻ với những người khác, biết trân trọng và cởi mở đón nhận những ý tưởng và giá trị văn hóa mới. Đây là hành trang để chuẩn bị cho các em bước vào một xã hội toàn cầu.
Đồng tình với hướng tiếp cận này, ông Gavan Iacono, Tổng giám đốc Tổ chức Giáo dục Language Link Việt Nam – đơn vị đi đầu trong việc giảng dạy tiếng Anh cho trẻ mẫu giáo theo phương pháp phonics – chia sẻ: “Những bậc phụ huynh hiểu biết thường cho con học tiếng Anh từ rất sớm. Trẻ có khả năng học một ngôn ngữ mới rất nhanh và dễ dàng. Nếu trẻ được sống trong môi trường tiếng Anh tốt, khi đó, não bộ được kích thích phát triển một ngôn ngữ mới sẽ tiếp thu theo bản năng và trẻ có thể nói tiếng Anh một cách rất tự nhiên. Đây là giai đoạn quan trọng nhất đầu đời của con trẻ và cha mẹ không thể lãng phí hay quay ngược thời gian để con làm lại từ đầu”.
Vì vậy, các phụ huynh nên cho con mình bắt đầu học ngoại ngữ càng sớm càng tốt. Các em càng bắt đầu học sớm thì càng có nhiều thời gian để trao dồi và hoàn thiện kỹ năng ngôn ngữ của mình. Nâng cao kỹ năng tiếng anh giao tiếp hàng ngày.